19.00 h:HUMANIZAM I RENESANSA NA CENTRALNIM APENINIMA (Italija) Specijalna nagrada sekcije “Nauka,arhitektura i tehnika u renesansi” Medunarodnog festivala u Fanu 2009.režija: Adrio Testagucatrajanje: 30’; u boji; jezik: italijanski sa srpskim titlovimaU drugoj polovini XIV veka papsko sedište je ponovo vraceno u Rim nakon dugog perioda u Avinjonu. Razne porodice koje su branile interese papstva dobile su titulu “papskog legata”, kao na primer porodica Gvidi u Kazentinu, porodica Ordelafi u Forlivezeu, Malatesta na obali Romanje, u okrugu Cezene i Fosombroneu, a narocito porodica Montefeltro u Urbinu. Moc ovih porodica nije se pokazivala samo oružjem, vec i promovisanjem i razvojem humanisticke kulture. Na podrucju Apenina rodeni su ljudi koji su bili predodredeni da postanu veliki umetnici svoga vremena: Pjero di Benedeto de Franceski, Mikelandelo Buonaroti, Rafaelo.Leon Batista Alberti, teoreticar i arhitekta, jedan od prvih izucavalaca starog Rima, bio je pozvan u Romanju, na dvor porodice Malatesta, kako bi tamo realizovao, po narudžbi Sigismonda, hram porodice Malatesta u Riminiju. Federiko od Montefeltra je želeo da se u Urbinu sagradi ”Palata u obliku grada”, i na njoj su radili Lucano Laurana, iz Dalmacije, Ambrodo Baroci i Francesko di Ðordo Martini iz Sijene koji je bio najaktivniji vojni arhitekta porodice Montefeltro, projektant rezidencija i utvrdenja u njihovom velikom vojvodstvu. I upravo je Donato Bramante iz Urbina – tacnije iz Ferminjana – bio odreden da postane u Milanu u vreme porodice Sforca, najistaknutiji arhitekta Ludovika il Mora i kasnije, u Rimu Ðulija dela Rovere (Julije II).
*
20.00 h:FEDERIKO OD MONTEFELTRA, HUMANISTA, MECENA (Italija, 2009) režija Marcelo Traversini trajanja: 27’; u boji; jezik: italijanski sa srpskim titlovimaFederiko od Montefeltra je jedna od licnosti koje su renesansu ucinile epohom obnove i napretka. Roden u Gubiju 1442, bio je poklonik lepote, humanista i mecena. Transformisao je Dvor u Urbinu u centar kulture oko kojeg su kružili umetnici i literate. Covek nesalomive vere, briljirao je u vojnoj karijeri i i politickoj umešnosti. Osim toga, pokazao je da poseduje i veliku humanost jer je svoju vladavinu zasnivao na ljubavi prema podanicima, interesujuci se za njihove probleme i njihove potrebe.Putem prelepih i sugestivnih slika dokumentarni film Marcela Traversinija pripoveda o Federikovom životu, tegobnom detinjstvu, nesrecnom braku sa Ðentile Brankaleoni, o tome kako je postao konte Urbina 1444. posle ubistva polubrata Odantonija.Federiko, koji postaje jedan od najistaknutijitih mecena, u Urbinu je stvorio dvor, centar kulture, na kojem su umetnici postali instrument njegove velicine kao mecene i njegove vrednosti. Video prati gledaoca u poseti Vojvodskom dvoru u Urbinu, “najlepšem koji se može naci u celoj Italiji”, otkrivajuci mu vrednosti koje se u njemu cuvaju, dešifrujuci mu svuda urezane znakove, alegorije i simbole, svedocanstva o humanizmu i mecenstvu velikog Vojvode.